W 2023 roku Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk obchodzi 35 rocznicę powstania. Zbiega się ona z 30 rocznicą powołania przy Instytucie, Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego.
Z tej okazji, na jubileuszowej konferencji 13-15 listopada 2023 r. chcielibyśmy podsumować nasze największe osiągnięcia i wspólnie z przedstawicielami krajowego i międzynarodowego środowiska naukowego zastanowić się, jak nowoczesne technologie pozwalają poznawać tajemnice życia na różnych jego poziomach.
Instytut kiedyś i teraz
ICHB PAN został utworzony 6 lutego 1988 r., choć początków jego historii należy szukać już w połowie lat 50-tych ubiegłego wieku, kiedy to w obrębie poznańskich uczelni działały dwie specjalistyczne pracownie Polskiej Akademii Nauk: Pracownia Alkaloidów kierowana przez prof. Jerzego Suszkę, oraz Pracownia Biochemii Roślin, której kierownikiem był prof. Stefan Barbacki. W roku 1969 doszło do połączenia obu pracowni i utworzenia Zakładu Stereochemii Produktów Naturalnych PAN, afiliowanego przy warszawskim Instytucie Chemii Organicznej PAN.
Na czele nowej placówki stanął prof. Maciej Wiewiórowski, który zainicjował w niej tematykę z obszaru chemii i biologii kwasów nukleinowych. Do dzisiaj pozostaje ona wiodącym nurtem badawczym Instytutu.
prof. Maciej Wiewiórowski
W roku 1974 Zakład Stereochemii Produktów Naturalnych PAN został przeniesiony z Collegium Chemicum UAM do nowej siedziby przy ul. Z. Noskowskiego 12/14, a sześć lat później, w 1980 uzyskał samodzielność i zmienił nazwę na Zakład Chemii Bioorganicznej PAN przekształcony 8 lat później w Instytut Chemii Bioorganicznej PAN.
Sześć lat później, w 1980 uzyskał samodzielność i zmienił nazwę na Zakład Chemii Bioorganicznej PAN przekształcony 8 lat później w Instytut Chemii Bioorganicznej PAN. Następne 35 lat to okres dynamicznego rozwoju Instytutu, najpierw pod dyrekcją prof. Macieja Wiewiórowskiego (1988), a następnie prof. Andrzeja B. Legockiego (1988-2003), prof. Wojciecha T. Markiewicza (2003-2011) i prof. Marka Figlerowicza (2011-2023). Od 1993 przy Instytucie afiliowane jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS), kierowane przez prof. Jana Węglarza (1993-2019), a obecnie przez dr. Cezarego Mazurka (2019-).
Dziś, w ICHB PAN zatrudnionych jest ponad 700 pracowników, z czego ok. połowa pracuje w PCSS.
Prace badawcze w części biologiczno-chemicznej realizuje ok. 120 naukowców wspieranych przez ok. 90 pracowników inżynieryjno-technicznych i ok. 80 doktorantów realizujących prace w ramach Środowiskowego Studium Doktoranckiego ICHB PAN i Poznańskiej Szkoły Doktorskiej Instytutów Polskiej Akademii Nauk.
Rada Naukowa ICHB PAN ma uprawnienia do nadawania stopnia doktora i stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, w dwóch dyscyplinach: nauki chemiczne i nauki biologiczne. W obrębie ICHB PAN działają 32 zakłady naukowe, a wspomaga je 12 pracowni specjalistycznych, oferujących wysokiej klasy zaplecze aparaturowe.
Instytut pozostaje czołową polską placówką naukową prowadzącą badania w dziedzinie nauk przyrodniczych (kategoria A+ w dziedzinach nauk biologicznych i chemicznych oraz A w dziedzinie informatyki technicznej i telekomunikacji) i jednym z krajowych liderów w pozyskiwaniu środków unijnych, w tym grantów przyznawanych w ramach Programów Ramowych UE oraz funduszy strukturalnych. Instytut był wielokrotnie nagradzany, w tym nagrodą 'Kryształowej Brukselki' za pozyskiwanie grantów unijnych (pięciokrotnie).
Również naukowcy Instytutu otrzymali szereg wyróżnień, w tym trzykrotnie najbardziej prestiżową Nagrodę Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, zwaną 'polskim Noblem' (prof. Jan Węglarz, prof. Mariusz Jaskólski, prof. Włodzimierz J. Krzyżosiak).
Poznańskie Centrum Superkomputerowo - Sieciowe (PCSS)
PCSS jest znanym na całym świecie węzłem europejskiej przestrzeni badawczej w dziedzinie infrastruktury informatycznej dla nauki oraz ważnym ośrodkiem badawczo-rozwojowym w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych. PCSS stanowi ważną część globalnego zaplecza badawczo-rozwojowego, realizując projekty głównie w ramach kolejnych Programów Ramowych Unii Europejskiej, ale także wspierając inicjatywy badawczo-rozwojowe z ponad tysiącem partnerów z całego świata. Projekty realizowane w PCSS obejmują współpracę z blisko tysiącem podmiotów z ponad 60 krajów świata, na 6 kontynentach.